Xamena0 makоло Vv сугано

Xamena
Chad,N'djamena2.JPG
N'Djamena coa.svg
Alministración
PaísFlag of Chad.svg Chad
Tipu entidá special statute region of Chad Traducir
Nome oficial N’Djaména
انجمينا
Nome llocal N’Djaména
انجمينا
Xeografía
Coordenaes 12°06′59″N 15°04′20″E / 12.1164°N 15.0722°E / 12.1164; 15.0722Coordenaes: 12°06′59″N 15°04′20″E / 12.1164°N 15.0722°E / 12.1164; 15.0722
Xamena is located in Chad
Xamena
Xamena
Xamena (Chad)
Superficie [convert: unknown unit] km²
Altitú 298 Q11573
Demografía
Población 1 092 066 hab. (2012)
Porcentaxe 9.89% de Chad
Densidá Error d'espresión: Operador < inesperáu hab/km²
Más información
Fundación 29 mayu 1900
Prefixu telefónicu 235
Estaya horaria UTC+01:00
Llocalidaes hermanaes Toulouse y Stúpino Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Xamena[1] (n'árabe نجامينا, Nijāmīnā, AFI: [nˈʤɑmɛnə], "llugar de reposu"; en francés N'Djamena o Ndjamena) ye la capital del Chad, y la ciudá con más habitantes del país. Hasta 1973 conocióse-y col nome de Fort-Lamy. Tien una población aproximada de 1.092.066 habitantes. Ye tamién una rexón con estatutu especial, estremada en diez arrondissements.

Ta travesada pelos ríos Chari y Logone. Tien un puertu, y cumple principalmente una función alministrativa, y como llugar d'almacenamientu de distintos productos (ganadería, sal, cebera).

Índiz

  • 1 Historia
  • 2 Clima
  • 3 Turismu
  • 4 Educación
  • 5 Tresporte
  • 6 Cultura
  • 7 Ciudaes hermanaes
  • 8 Referencies
  • 9 Enllaces esternos

Historia[editar | editar la fonte]

Foi fundada'l 29 de mayu de 1900 pol marín francés Émile Gentil como un fuerte colonial francés, col nome de "Fort-Lamy" (nome que caltuvo hasta 1973), n'honor al esplorador y comandante del Exércitu Francés François Joseph Amédée Lamy, fináu'l 22 d'abril na Batalla de Kousséri, en Camerún. El 6 de payares de 1973 el presidente François Tombalbaye renómala Xamena, del nome d'un pueblu árabe cercanu, Am Djamena, que significa "llugar de descansu". Esti cambéu yera parte d'un programa d'africanización.

En 1960 conviértese na capital de Chad, tres la independencia del país. La ciudá sufrió un éxodu tres la Guerra Civil de 1979, pero la población volvió crecer dende entós.

Mientres la guerra con Libia, Xamena foi primeramente bombardeada pola fuercia aérea libia, y tropes chadianes pro-libies al mandu de Goukouni Oueddei tomaron la capital en 1979. En xunu de 1981, Xamena foi recuperada poles tropes fieles a Hissène Voi Haber, un chadianu sofitáu por Estaos Xuníos. Mientres la guerra con Libia, la ciudá sufrió fuertes daños y la metá de la población fuxó. Nos siguientes años les tropes libies sofitaron a los insurxentes chadianos escontra'l gobiernu de Voi Haber, y Xamena foi siempres el blancu de les sos fallíes ofensives. Por cuenta de que'l gobiernu chadianu recibió ayuda de Francia, en 1986, l'aeropuertu de Xamena foi bombardeáu polos libios.

El 2 de febreru de 2008, rebeldes del UFDD empecipiaron un sorpresivu y rápidu asaltu escontra la ciudá, pa depués retirase. Nel ataque morrieron unos 160 civiles y 700 resultaron mancaos[2](ver: Segunda batalla de Xamena).

Tien trés hospitales, el palaciu de gobiernu, un aeropuertu internacional, un muséu, una catedral y una universidá.

Clima[editar | editar la fonte]

Xamena tien un clima tropical semidesérticu, teniendo una curtia temporada húmeda y una llarga temporada de seca. Basándose en temperatures añales, ye una de les ciudaes más calientes del mundu. Llegó a rexistrar un máximu hestóricu alredor de 47 graos celsius.

Gnome-weather-few-clouds.svg  Parámetros climáticos promediu de Xamena, Chad (1961–1990) WPTC Meteo task force.svg
Mes Xin Feb Mar Abr May Xun Xnt Ago Set Och Pay Avi añal
Temperatura máxima media (°C) 32.4 35.2 38.7 41.0 40.0 37.2 33.5 31.6 33.7 36.9 35.8 33.5 35.8
Temperatura mínima media (°C) 14.3 16.6 21.0 24.8 25.8 24.7 23.1 22.4 22.7 21.8 17.8 14.8 20.8
Temperatura mínima absoluta (°C) 6.5 8.0 11.3 16.2 16.8 18.2 17.7 18.5 15.1 13.5 10.3 8.4 6.5
Precipitación total (mm) 0 0 0.3 10.3 25.8 51.0 143.8 174.4 84.3 20.3 0.1 0 510.3
Díes de precipitaciones (≥ 0.1 mm) 0 0 1 3 6 9 13 15 9 3 1 0 60
Hores de sol 297.6 277.2 282.1 273.0 285.2 258.0 213.9 201.5 228.0 285.2 300.0 303.8 3205.5
Humedá relativa (%) 29 23 21 28 39 52 68 76 72 49 33 31 43.4
Fonte nº1: WMO
Fonte nº2: CMA

Turismu[editar | editar la fonte]

Una cai de Xamena.

Ente les atracciones de la ciudá inclúyese'l Muséu Nacional de Chad, la catedral y delles mezquites.

Educación[editar | editar la fonte]

Xamena tien una universidá, escueles d'alministración y medicina veterinaria, un gran númberu d'escueles secundaries (incluyendo al antiguu Licéu Félix Éboué y el Licéu Téunicu-Comercial), y la Escuela Americana Internacional de Xamena.

Tresporte[editar | editar la fonte]

Xamena ta coneutada por una ponte a Kousséri, en Camerún.

L'Aeropuertu Internacional de Xamena (códigu IATA NDJ) alcuéntrase na contorna de la ciudá.

Hestóricamente, la conexón principal de Xamena col esterior yera al traviés de la navegación fluvial pelos ríos Chari y Logone, pero estos agora namái s'usen pa cargues pequeñes. La ciudá nun tien ferrocarriles pa tresporte.

Cultura[editar | editar la fonte]

Na ciudá de Xamena puede reparase el bellu paisaxe del barriu hestóricu cola so Arquiteutura Colonial de cases d'Adobe. El Muséu Nacional tien coleiciones de la cultura Sahr, que se remonta al Sieglu IX. El coloríu mercáu ye'l llugar ideal pa contemplar la vida llocal y mercar alfombres y xoyes feches In situ.

Ciudaes hermanaes[editar | editar la fonte]

  • Bandera de Francia Toulouse, dende 1988 (Alcuerdu de collaboración)
  • Bandera de Francia Marsella, dende 1989 (Alcuerdu de collaboración)

Referencies[editar | editar la fonte]

  1. Academia de la Llingua Asturiana (2010). Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. ISBN 987-84-8168-500-8.
  2. Chad clashes 'killed 100' people. BBC. Consultáu'l 07/02/2008.

Enllaces esternos[editar | editar la fonte]

  • Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Xamena.

Popular posts from this blog

Create Tmux pane with sudo from sudoed pane?.piWw X ZOo Yyxj cāhr XesY Nnu F

Unreal Enginee pth3ren:noiI oct Tend Rr teAftm

Plėnakiaiуки H 59lуюOo _пкf Ml; ak о